De relatie tussen je hersenen en je darmen

Er is daadwerkelijk een sterke verbinding tussen je hersenen en je spijsverteringskanaal, ze staan voortdurend met elkaar in contact. Een ongelooflijke hoeveelheid informatie reist tussen je darmen en je hersenen - zozeer zelfs, dat het zenuwstelsel dat zich in je spijsverteringskanaal bevindt, ook wel het "tweede brein" van het lichaam wordt genoemd.

De twee breinen van je lichaam

De verbinding tussen je hersenen en je "tweede hersenen" in je spijsverteringskanaal is iets wat je waarschijnlijk hebt ervaren in de vorm van een bepaald gevoel in je buik. Je kent het gevoel als je slecht nieuws krijgt, of een moeilijk gesprek met iemand moet aangaan. Je intuïtie vertelt je precies hoe je je voelt. Wanneer stress of angst toeslaat, sturen je hersenen een signaal naar je darmen - en vervolgens heb je een kolkend gevoel in je buik. Je hebt dan ook vaak geen trek meer.

De signalen gaan ook de andere kant op - van de darm naar de hersenen. Dit systeem waarschuwt de "eerste hersenen" als je iets hebt gegeten wat je niet had moeten eten, en houdt ook je hongerniveau en je humeur in de gaten. Als je te lang niet eet, kun je overvallen worden door een “hangry” bui. Als er iets in je spijsverteringssysteem niet helemaal goed is, wordt er een waarschuwing naar je hersenen gestuurd - vaak voordat je bewust merkt dat er iets mis is.

Je darmen en je humeur

Het is duidelijk dat bepaalde emoties een spijsverteringsreactie op gang kunnen brengen, maar er wordt ook gespeculeerd dat het omgekeerde waar kan zijn - omstandigheden in je buik kunnen van invloed zijn op hoe je je voelt.

Studies bij muizen hebben aangetoond dat het inbrengen van bepaalde bacteriestammen in het spijsverteringskanaal (met name twee zogenaamde lactobacillus en bifidobacterium) het gedrag dat deze muizen vertonen bij angstgevoelens, kan verminderen.

Er wordt gedacht dat deze twee bacteriestammen (vaak gevonden in roeryoghurt) de bacteriële samenstelling in de darm zodanig veranderen dat er een effect is op de hersenchemie - misschien door het stimuleren van de productie van bepaalde hersenchemicaliën (de zogenaamde neurotransmitters) die een belangrijke rol spelen bij het bepalen van de stemming.

Of hetzelfde geldt voor de mens is nog niet duidelijk, maar er is geen twijfel over mogelijk dat je hersenen en darmen met elkaar verbonden zijn - dus het is logisch dat het in topvorm houden van je spijsverteringssysteem van vitaal belang is voor een goed gevoel.

De stappen die je neemt om jezelf gezond te houden zijn dezelfde die ook de spijsvertering bevorderen. Een dieet met veel vezels van kleurrijke groenten en fruit en volkoren granen, voldoende hydratatie, een bron van probiotica en regelmatige lichaamsbeweging zijn allemaal belangrijke factoren. Vezels helpen de regelmaat te bevorderen (wat je humeur kan beïnvloeden!), en bepaalde vezels zoals inuline zijn als het ware voeding voor de "goede" bacteriën in je microbioom en bevorderen de groei ervan.

Het helpt ook om de tijd te nemen om van je maaltijden te genieten. Als je langzamer gaat eten, eet je misschien minder voedsel en zal je waarschijnlijk minder gehaast zijn - wat betekent dat je signalen naar 'beide' hersenen stuurt. Als je langzamer eet, geef je je maag de tijd om je hersenen te vertellen dat je verzadigd bent - en je hersenen om je buik te vertellen dat je ook meer ontspannen bent en dat er rustig tijd is voor een optimale vertering.

[i] Dinan TG, Cryan JF. Neurogastroenterol Motil. 2013; 25(9):713-9.